Page 17 - Reukrevalidatie voor gelaryngectomeerden

besteden aan het verminderen van deze beperking. In het verleden zijn verschillende mogelijkheden bedacht om het ruiken van gelaryngectomeerden te optimaliseren. Bijvoorbeeld de larynx-bypass (Mozell et al., 1983; Bosone, 1984; Tatchell et al., 1985; Mozell et al., 1986; Swartz et al., 1987; Knudson en Williams, 1989). Dit is een slang waarvan het ene uiteinde op het stoma bevestigd moet worden en waarvan het andere uiteinde in de mond moet worden gehouden (zie de figuren 7 en 14a en b). Zo ontstaat een kunstmatige verbinding tussen de lager en hoger gelegen luchtwegen, waardoor het weer mogelijk is om via de neus in te ademen en om dus weer te ruiken op een min of meer vertrouwde manier. Erg praktisch is deze oplossing echter niet; men moet een behoorlijk aantal handelingen verrichten voor men iets kan ruiken. Spreken en eten gaan op deze wijze niet gemakkelijk met ruiken samen en het gebruik draagt dus ook niet bij aan een verbetering van de smaak. Doordat men de larynx-bypass niet op vaste momenten gebruikt, maar alleen als er een duidelijke aanleiding is om actief te gaan ruiken, wordt de waarschuwingsfunctie van het ruiken ook niet hersteld. Bovendien is het een vrij opzichtig instrument. Figuur 7: Schematische weergave van het gebruik van een larynx-bypass na een totale laryngectomie Niettemin is de larynx-bypass voor onderzoeksdoeleinden een zeer geschikt hulpmiddel. Hierover wordt in de volgende hoofdstukken meer geschreven. Ook andere methoden waarmee een nasale luchtstroom kan worden opgewekt, zijn in de literatuur beschreven. Voorbeelden hiervan zijn de glossopharyngeal press (Damsté, 1979), buccopharyngeal sniffing (Moore-Gillon, 1985) en de buccopharyngeal maneuvre (Swartz et al., 1987). Veelal gaat het bij deze methoden om een retronasale luchtstroom, die wordt opgewekt door volumeveranderingen in de farynx te genereren. Dit is echter niet nauwkeurig beschreven, zodat de praktische toepassing achterwege is gebleven en de methoden nooit wijd verbreid zijn. 17