Page 54 - HHR-HNR 2.0

halsoncologie populatie. Er zijn echter geen biologische of methodologische redenen om aan te nemen dat de resultaten op fysieke uitkomstmaten niet naar deze populatie kunnen worden gegeneraliseerd. Mogelijk geldt dit ook voor kwaliteit van leven en vermoeidheid. In een gerandomiseerde studie (n=41) werd inderdaad aangetoond dat bij pati\u00EBnten na behandeling met radiotherapie voor een hoofd-halstumor 12 weken krachttraining, met een gemiddelde frequentie van 5 sessies per 2 weken, leidde tot een toename van spierkracht, spiermassa en functionele capaciteiten tot een toegenomen kwaliteit van leven. Bij de interventie in deze studie was de supervisie beperkt (2- 3 sessies en een incidentele aanvullende instructie in de loop van het programma).\u000DHoewel de effectiviteit van training tijdens de behandeling nog onduidelijk is, wordt binnen het hoofd- halsrevalidatie programma desgewenst aan pati\u00EBnten de mogelijkheid geboden om tijdens de chemoradiatie gebruik te maken van de module FT6. Studies bij andere oncologiepopulaties laten zien dat fysieke training gedurende de in opzet curatieve behandeling van kanker een bijdrage kan leveren aan behoud van kwaliteit van leven (Stevinson, Lawlor et al. 2004, Courneya, Jones et al. 2008), verminderen van vermoeidheid (Cramp and Daniel 2008, Segal, Reid et al. 2009), beperking van afname in fysieke functies en beter volhouden van de medische behandeling (Courneya, Jones et al. 2008, Van Waart, Stuiver et al. 2010). Deze effecten zijn nog nauwelijks in een hoofd-halsoncologische populatie onderzocht. Een gerandomiseerde feasibility studie (n=15) naar weerstandstraining (2 sessies per week, 6 weken onder supervisie, 6 weken zelfstandig met telefonische counseling) liet medium grote effect sizes (0.6) zien op vermoeidheid, kwaliteit van leven en functioneel bewegen (chair rise time) (Rogers, Anton et al. 2013). De groepsgrootte van de studie was, vanwege het feasibility design, onvoldoende om statistisch significante resultaten te vinden, maar effect sizes van deze grootte worden als klinisch relevant beschouwd. Een andere gerandomiseerde studie (n=43) onderzocht het effect van een thuis uit te voeren trainingsprogramma, bestaande uit stevig wandelen en een matig intensief progressief weerstandstraining programma, 5 dagen per week (Samuel, Maiya et al. 2013). In deze studie werd een effect size van 0.46 gevonden ten gunste van de interventiegroep. De mentale en fysieke componentscores van kwaliteit van leven, gemeten met de SF36, liet een afname zien van kwaliteit van leven in de controle groep t.o.v. een stabiele score in de interventiegroep. Er werd bovendien een statistisch significante toename in functioneel bewegen (6MWD) gezien in de interventiegroep.\u000DConcluderend zal voor een deel van de pati\u00EBnten een beweeginterventie kunnen bestaan uit advies op maat, al dan niet aangevuld met een korte periode van supervisie en/of vervolgcounseling, voor een thuis uit te voeren bewegingsprogramma. Wanneer toename van spiermassa belangrijk wordt geacht en dat zal bij de hoofdhals-oncologie populatie vaak het geval zijn, dan zal dit \u2018thuis programma\u2019 op enig moment in een sportschool setting moeten plaatsvinden om de juiste belasting te kunnen garanderen. Bij een dergelijk programma is een zorgvuldige voorafgaande evaluatie van huidige mogelijkheden en belastbaarheid wel van groot belang. Voor een deel van de pati\u00EBnten zal revalidatie intern moeten worden aangeboden. Dit zal vooral aan de orde zijn wanneer de bewegingsvaardigheid laag is, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van meer specifieke beperkingen in het bewegen in relatie tot de ADL, wanneer er een of meer relatieve contra-indicaties zijn (zoals onvoldoende voedingstoestand of comorbiditeit) of wanneer de kans op compliance met de interventie bij gebrek aan supervisie te laag wordt geschat.\u000DTraining tijdens behandeling lijkt in elk geval deels \u201Chome-based\u201D te kunnen worden gegeven, wat in lijn is met de beschreven voorkeuren van pati\u00EBnten. Meer onderzoek hiernaar is echter gewenst.\u000D53\u000D